Pacjenci z ILD

U PACJENTÓW Z PODEJRZENIEM ILD KLUCZOWE ZNACZENIE MA WYKONANIE BADANIA HRCT KLATKI PIERSIOWEJ1

HRCT stanowi złoty standard z punktu widzenia wiarygodnego rozpoznania lub wykluczenia ILD1,2 Rozległe włóknienie w HRCT sugeruje niekorzystne rokowanie w wielu podtypach CTD-ILD i może dostarczyć dalszych dowodów na stabilność lub pogorszenie u pacjentów z niejasnymi oznakami progresji.1

Jakie czynniki ryzyka wskazują na niekorzystne rokowanie oraz wczesny zgon w CTD-ILD?

Nieswoiste objawy oraz heterogenny i nieprzewidywalny charakter ILD mogą powodować, że włóknienie płuc jest łatwe do przeoczenia i trudne do wykrycia, co często prowadzi do opóźnionego rozpoznania3–5 

Badania przesiewowe w kierunku CTD-ILD mogą przynieść podwójną korzyść, polegającą na rozpoznaniu choroby we wczesnym stadium oraz bardziej swoistym identyfikowaniu pacjentów, u których występuje największe ryzyko progresji i pogorszenia stanu czynnościowego6

Atlas obrazowania ILD

ATLAS OBRAZOWANIA ILD

Skuteczniej rozpoznawaj włókniejącą ILD. Ten atlas może pomóc w diagnostyce ILD, ułatwiając rozpoznawanie kluczowych wskazówek i typowych cech w obrazach HRCT klatki piersiowej i w badaniu histopatologicznym wycinków z chirurgicznej biopsji płuca.

RADIOLOG ODGRYWA CENTRALNĄ ROLĘ W ROZPOZNANIU CTD‑ILD WE WSPÓŁPRACY Z REUMATOLOGIEM7

Wywiad kliniczny pacjentów z CTD może pomóc radiologowi w:8

  • Udziale w dyskusji zespołu wielodyscyplinarnego

  • Interpretacji cech radiologicznych w badaniu HRCT

  • Przekazaniu cennych informacji w kontekście rozpoznania różnicowego w przypadku podejrzenia ILD 

Warto współpracować z radiologami w celu uzgodnienia stosowania standardowego wzorca opisów badań HRCT9-11

Dzięki radiologowi uzyskuje się dostęp do korzyści wynikających z ujednoliconego, ustrukturyzowanego raportu HRCT, co pomaga zmniejszyć ryzyko przeoczenia istotnych obserwacji9

Do typowych cech radiologicznych w badaniu HRCT świadczących o włóknieniu w przebiegu CTD-ILD należą:12,13

  • Trakcyjne rozstrzenie oskrzeli, którym mogą towarzyszyć zmiany typu „matowego szkła”

  • Zmiany siateczkowe, którym mogą towarzyszyć zmiany typu „matowego szkła”

  • Zmiany typu „plastra miodu”, którym mogą towarzyszyć zmiany typu „matowego szkła”
     

Podstawowy leksykon obrazów HRCT:

  • Zwykłe śródmiąższowe zapalenie płuc (UIP) charakteryzuje się mniej jednorodnym obrazem radiologicznym, względną zmianą architektury płuc, zmiennym nasileniem zmian związanych z włóknieniem, zmianami typu „plastra miodu” głównie w podstawach płuc oraz podopłucnowymi zmianami siateczkowymi z trakcyjnymi rozstrzeniami oskrzeli12,13

  • Nieswoiste śródmiąższowe zapalenie płuc (NSIP) charakteryzuje się bardziej jednorodnym obrazem radiologicznym, względnym zachowaniem architektury płuc i stosunkowo symetrycznymi podopłucnowymi zmianami typu „matowego szkła” z oszczędzeniem bezpośredniej strefy podopłucnowej12,13

  • Limfoidalne śródmiąższowe zapalenie płuc (LIP) charakteryzuje się rozproszonymi, cienkościennymi torbielami i zmianami typu „matowego szkła”12
     

U większości pacjentów z SSc-ILD w obrazie HRCT występuje wzorzec włóknienia typowy dla NSIP, ze znacznym odsetkiem zmian typu „matowego szkła”, a także z obecnością zmian siateczkowych i trakcyjnych rozstrzeni oskrzeli, choć u niewielkiego odsetka pacjentów może występować wzorzec UIP.14,15

UIP jest najczęstszym wzorcem HRCT w RZS-ILD, charakteryzującym się zmianami siateczkowymi, zmianami typu „plastra miodu” i trakcyjnymi rozstrzeniami oskrzeli.16

Poznaj rolę HRCT w badaniach przesiewowych i diagnostyce CTD‑ILD

Przypisy

  • CTD: choroba tkanki łącznej; CTD-ILD: śródmiąższowa choroba płuc związana z chorobą tkanki łącznej; HP: zapalenie płuc związane z nadwrażliwością; HRCT: tomografia komputerowa wysokiej rozdzielczości; ILA: śródmiąższowe nieprawidłowości w płucach; ILD: śródmiąższowa choroba płuc; LIP: limfoidalne śródmiąższowe zapalenie płuc; MCTD-ILD: śródmiąższowa choroba płuc związana z mieszaną chorobą tkanki łącznej; NSIP: nieswoiste śródmiąższowe zapalenie płuc; PFT: badania czynnościowe płuc; RZS-ILD: śródmiąższowa choroba płuc związana z reumatoidalnym zapaleniem stawów; SSc: twardzina układowa; SSc-ILD: śródmiąższowa choroba płuc związana z twardziną układową; TK: tomografia komputerowa; UIP: zwykłe śródmiąższowe zapalenie płuc.

  1. Geerts S, Wuyts W, de Langhe E, et al. Connective tissue disease associated interstitial pneumonia: a challenge for both rheumatologists and pulmonologists. Sarcoidosis Vasc Dif. 2017;34:326–335.

  2. Wallace B, Vummidi D, Khanna D. Management of connective tissue diseases associated interstitial lung disease: a review of the published literature. Curr Opin Rheumatol. 2016;28(3):236–245.

  3. Wells AU, Brown KK, Flaherty KR, et al. What’s in a name? That which we call IPF, by any other name would act the same. Eur Respir J. 2018;51(5):1800692.

  4. Gulati M. Diagnostic assessment of patients with interstitial lung disease. Prim Care Respir J. 2011;20:120–127.

  5. Greiffo FR, Eickelberg O, Fernandez IE. Systems medicine advances in interstitial lung disease. Eur Respir Rev. 2017;26:170021.

  6. Fischer A, Strek ME, Cotton V, et al. Proceedings of the American College of Rheumatology/Association of Physicians of Great Britain and Ireland Connective Tissue Disease–Associated Interstitial Lung Disease Summit: a multidisciplinary approach to address challenges and opportunities. Arthritis Rheumatol. 2019;71(2):182–195.

  7. De Lorenzis E, Bosello SL, Varone F, et al. Multidisciplinary evaluation of interstitial lung diseases: new opportunities linked to rheumatologist involvement. Diagnostics (Basel). 2020;10(9):664.

  8. Chung J, Goldin J. Interpretation of HRCT scans in the diagnosis of IPF: improving communication between pulmonologists and radiologists. Lung. 2018;196(5):561–567.

  9. Sverzellati N, Odone A, Silva M, et al. Structured reporting for fibrosing lung disease: a model shared by radiologist and pulmonologist. Radiol Med. 2018;123(4):245–253.

  10. Irion KL, Souza Jr AS, Marchiori E, da Silveira Dalla-Bona JP, Hochhegger B. Assessment of pulmonologists’ receptivity to a structured radiology report for interstitial lung disease. J Bras Pneumol. 2020;46(5):e20200164.

  11. Berkowitz EA, Bernheim A, Little BP. Introducing ILD-RADS: a pilot study of an interstitial lung disease standardized reporting template. J Am Coll Radiol. 2019;16(9 Pt A):1169–1172.

  12. Esposito AJ, Chu SG, Madan R, et al. Thoracic manifestations of rheumatoid arthritis. Clin Chest Med. 2019;40(3):545–560.

  13. Denton CP, Wells AU, Coghlan JG. Major lung complications of systemic sclerosis. Nat Rev Rheumatol. 2018;14:511–527.

  14. Cottin V, Hirani N, Hotchkin D, et al. Presentation, diagnosis and clinical course of the spectrum of progressive-fibrosing interstitial lung diseases. Eur Respir Rev. 2018;27(150):180076.

  15. Perelas A, Silver RM, Arrossi AV, et al. Systemic sclerosis-associated interstitial lung disease. Lancet Respir Med. 2020;8(3):304–320.

  16. Iqbal K, Kelly C. Treatment of rheumatoid arthritis-associated interstitial lung disease: a perspective review. Ther Adv Musculoskelet Dis. 2015;7(6):247–267.

  17. Dawson JK, Fewins HE, Desmond J, et al. Predictors of progression of HRCT diagnosed fibrosing alveolitis in patients with rheumatoid arthritis. Ann Rheum Dis. 2002;61:517–521.

  18. Kawano-Dourado L, Doyle TJ, Bonfiglioli K, et al. Baseline characteristics and progression of a spectrum of interstitial lung abnormalities and disease in rheumatoid arthritis. Chest. 2020:S0012-3692(20)31412-4. doi: 10.1016/j.chest.2020.04.061.

  19. Zamora-Legoff JA, Krause ML, Crowson CS, et al. Progressive decline of lung function in rheumatoid arthritis associated interstitial lung disease. Arthritis Rheumatol. 2017;69(3):542–549.

  20. Yamakawa H, Sato S, Tsumiyama E, et al. Predictive factors of mortality in rheumatoid arthritis-associated interstitial lung disease analysed by modified HRCT classification of idiopathic pulmonary fibrosis according to the 2018 ATS/ERS/JRS/ALAT criteria. J Thorac Dis. 2019;11(12):5247–5257.

  21. Hoffmann-Vold AM, Fretheim H, Halse AK, et al. Tracking impact of interstitial lung disease in systemic sclerosis in a complete nationwide cohort. Am J Respir Crit Care Med. 2019;200:1258–1266.

Materiały dla pacjentów po angielsku